در راهنمای نکات و اجرای لوله کشی اب و فاضلاب ساختمان مراحل ان بسیار مهم می باشد در ادامه به بررسی این مراحل اجرای لوله کشی اب و فاضلاب ساختمان ، خوب در ابتدا لازم در مرحله اجرای لوله های اب و فاضلاب اگر قبل از اجرای رابیتز باشد بهتر می باشد به دلیل اینکه دیگر لازم نیست رابیتز باز کنید برای جانمایی و اجرای لوله ها اب و فاضلاب ، قسمت بعد به این صورت می باشد که مالک می بایست به نظام مهندسی درخواست معرفی ناظر ابفا را بدهد که این درخواست شامل پرداخت هزینه ناظر ابفا مورد تایید نظام مهندسی می باشد که به صورت یک برگه پرینت شده از نظام دریافت و از طریق عابر بانک با داشتن شناسه قبض و ضناسه پرداخت به حساب نظام مهندسی پرداخت می کنید (که به اصزاز خود نظام مهندسی در تهران از طریق عابر بانک صادرات می بایست انجام شود! ) نظام مهندسی پس از پرداخت از طریق پیامک (و یا مراجعه حضوری) شماره ارتباط با ناظر ابفا را برای شما ارسال می کند ، سپس مالک می بایست مجری لوله کشی اب و فاضلاب ساختمان را با ناظر ابفا ارتباط دهد ، احتمال این هست که ناظر نقشه ازبیلت برای اجرا از مجری بخواهد که این نقشه همان نقشه در جواز شاخت می باشد ولی چون در ایران اون نقشه بسیار سطحی بعضی از ناظر ها برای رفع مسولییت نقشه کامل تر بعد از اجرای نقشه معماری و تغییرات احتمالی را درخواست کرده ، گاها به دلیل تجربه فنی بالای مجری می شود با توافق با ناظر ابفا و علم به دانش فنی مجری لوله کشی اب و فاضلاب ساختمان طرح اجرا و طرح نهایی به توجه به نظر ناظر تهیه و به ایشان داد.
نقشه های چون ساخت یا ازبیلت (As Built)
نقشه های چون ساخت یا ازبیلت (As Built) به نقشه های سازه ای که از وضعیت موجود و اجرا شده سازه برداشت می شود و معمولا با نقشه های اجرایی متفاوت است. غالبا کارفرما (بسته به اهمیت و بزرگی) در انتهای هر فاز از پیمانکار درخواست نقشه های ازبیلت را می کند تا برای اجرای مراحل بعد مورد استفاده قرار دهد.
نقشه‌های‌های ازبیلت به دو علت تهیه می گردد:
1- خطای حین اجرا: به عنوان مثال در پروژه‌ای پس از برداشت نقشه‌های ازبیلت فونداسیون مشخص شد در یکی از آکس‌ها محور ستون به اندازه دو سانتی‌متر از موقعیت اصلی خود جابجا اجرا شده‌است. بنابراین برای تهیه نقشه‌های شاپ دراوینگ از نقشه‌های ازبیلت فونداسیون استفاده شده تا تغییر فوق لحاظ گردد.
2-تغییرات اعمال شده قبل و حین اجرا بر روی نقشه‌های اجرایی با تأیید کارفرما: به عنوان مثال در اجرای یک خط انتقال آب در داخل شهر، قبل از اجرا متوجه وجود تاسیسات دیگر در تراز خط اجرایی (طبق نقشه ها) شدیم و به همین خاطر باید ارتفاع خط تغییر کند و این کار باعث تغییر نقشه‌ها می گردد و برای همین نقشه همچون ساخت تهیه می گردد تا ارتفاع واقعی خط لوله برای نگهداری و تعمیرات معلوم باشد.
یکی از عوامل تهیه همچون ساخت این است که شاید مشکلی در اجرا پیش بیاد و این کار باعث بشه کار در حین اجرا در نقشه تغییراتی پیش بیاد برای همین بعد از مراحل یا بعد از اتمام پروژه اقدام به تهیه نقشه‌های همچون ساخت می نمایند. به عنوان مثال در اجرای یک خط انتقال آب در داخل شهر ، قبل از اجرا متوجه وجود تاسیسات دیگر در تراز خط اجرایی (طبق نقشه ها) شدیم و به همین خاطر باید ارتفاع خط تغییر کند و این کار باعث تغییر نقشه‌ها می گردد و برای همین نقشه همچون ساخت تهیه می گردد تا ارتفاع واقعی خط لوله برای نگهداری و تعمیرات معلوم باشد.
نقشه‌های چون ساخت (As Built) نقشه‌ای است که اصلاحات انجام شده بر روی نقشه‌ها ی تأیید شده برای ساخت (AFC) را نشان می‌دهد. این اصلاحات ناشی از تغییرات با (داشتن مجوز) برای سهولت یا برخورد با تجهیز دیگر یا بر اثر خطا در اجرا می‌باشد. این مدارک نشان دهنده آنچه ساخته شده‌است می‌باشد.
نقشه‌های چون ساخت فاز مهمی را ارائه می‌دهد به این دلیل که شامل اطلاعات بروز شده مدارک در سایت می‌باشد که جهت مدیریت پیش راه اندازی، عملیات، نگهداری و تعمیرات ضروری است برای تهیهٔ مدارک چون ساخت می‌باشد که شامل اصلاحاتی که در کارگاه بر روی مدارک صادر شده توسط بخش مهندسی نقشه‌برداری، صورت می‌گیرد.
منبع ویکیپدیا
توضیح دو اصطلاح AFC , IFC
- (AFC) Approved for construction, construction works can be carried out under these documents, when stamped and signed.
- اجازه داده شده برای ساخت ، کار ساخت با امضا و مهر این اسناد می تواند ادامه پیدا کند
(IFC) Issued for comment, these documents are issued for review. The distribution list is project specific, but generally includes hard copies to client project manager, site construction / commissioning Manager, Client Site Manager.
- اسناد منتشر شده برای نظر دادن و باز نگری به صورت کپی کاغذی برای مدیر پروژه و افراد مرتبط
دسته بندی انواع لوله ها از نظر جنس کاربرد و نحوه اتصالات
- آبرسانی و جمع آوری فاضلاب :لوله های آهنی، پلاستیکی، چدنی و پنج لایه
- لوله پلی اتیلن لوله های آزبست سیمان و لوله های بتونی:جمع آوری فاضلاب ( البته استفاده این نوع از لوله ها به دلیل مشکلات زیست محیطی و تعمیر و نگهداری پر هزینه رو به انقراض است. )
- آبرسانی منازل و اماکن و سیستم های آبرسانی کوچک (لوله کشی یا Plumbing) : لوله های گالوانیزه
انواع لوله های مورد استفاده در شبکه های آب و فاضلاب
- لوله های گالوانیزه
- لوله های فولادی گالوانیزه
- لوله های آهنی گالوانیزه( لوله های فولادی گالوانیزه در مقایسه با نوع آهنی آن سبک تر و براق تر هستند.)
- لوله های چدنی
- لوله های پلاستیکی
لوله های پنج لایه:
برای حل مشکل خوردگی و رسوب در لوله های فلزی لوله های پلیمری پیشنهاد شد ،
برای حل مشکل نفوذ اکسیژن، محدودیت در تحمل فشار یا دمای بالا، ضریب انبساط زیاد و …درلوله های پلیمری تلفیق فلز و پلیمر پیشنهاد شد به عنوان مثال سوپر پایپ نقطه اوج همین تکنولوژی است،
لوله های پنج لایه شامل یک لوله آلومینیومی، دو لایه پلیمر و دو لایه چسب مخصوص – که مقاومت در برابر خوردگی، زنگ زدگی، رسوب و پوسیدگی را از لوله های پلیمری و توان تحمل حرارت مداوم، فشار بالا و نفوذ ناپذیری را از لوله های فلزی به ارث برده است.( حتی در بدترین شرایط صد سال عمر می کند.)
لوله نیوپایپ PEX
لوله نیوپایپ PEX از نوع لوله های پنج لایه بوده که با تلفیق فلز و پلیمر مخصوص، علاوه بر مزایای لوله های فلزی و پلیمری نواقص آنها را نیز به حداقل رسانده است.پلیمر استفاده شده در لوله 5 لایه نیوپایپ از مواد اولیه کاملا بهداشتی مطابق با مبحث 14 و 16 قوانین ملی ساختمان تولید شده و جایگزین مناسبی برای لوله های فلزی است.
انواع لوله های پلاستیکی در تاسیسات آب و فاضلاب :
- لوله های پلاستیکی پی وی سی
- لوله های پلاستیکی PE
- لوله های پلاستیک ABS
- لوله های پلاستیک PP
- لوله های پلاستیکی CPVC
مزایای استفاده از لوله هایPVC
- اتصال لوله و قطعات آن بسیار آسانتر و سریعتر
- در نصب روکار احتیاجی به رنگ آمیزی ندارند
- وزن سبک
- قطر خارجی کمتری داشته و به راحتی در داخل دیوار جاسازی و اجرا می شود
- در برابر مواد شیمیایی از مقاومت بالایی برخوردار هستند.
معایب استفاده از لوله های PVC
- در برابر سرما بسیار حساس و شکننده می باشند
- در برابر حرارت زیاد فرم و استحکام خود را از دست می دهند
- به علت قدرت مقاومت کم جداره این نوع لوله ها بایستی از فنر لوله بازکنی برای گرفتگی مجرای لوله ها استفاده نمود
- در برار نیروهای خارجی دارای مقاومت کمتری هستندنکته لوله های PVC
- فشار ضعیف به رنگ خاکستری و متمایل به آبی -کاربرد : در لوله کشی تهویه آب باران و اتصال برای آب باران بالکنها و لوله های اتصالی توالت ها است
- فشار قوی به رنگ خاکستری روشن تولید می شوند. کاربرد : در سیستمهای فاضلاب ساختمان به عنوان لوله های عمودی و جمع آوری کننده و لوله تخلیه اصلی فاضلاب است.
- نوع اتصالات چسبی متداولتر است .
- اتصال حداقل به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به هیچ وجه نبایستی حرکت داده شود تا سفت گردد.
نکته در زمان اجرای لوله های اب و فاضلاب توجه به جانمایی لوله ها و تداخل ان با نقشه بقیه اتصالات و لوله ها مثل گاز ، اتشنشانی و … و همنین توجه با اویزها ،پوتر ها ،ستون ها و بررسی بهترین مکان برای جلوگیری از انباشته شدن زیاد لوله ها بر روی هم و زیبایی کار اجرا بسیار قابل اهمیت است.
پوش فیت (Push fit)
پوش فیت سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمانی است که هریک از اتصالات و لوله ها در یک سو دارای سوکتی می باشد. که در آن یک حلقه آب بندی جای دارد و می توان انتهای بدون سوکت آن را به راحتی و با اندکی فشار به درون سوکت لوله و یا اتصال بعدی وارد نمود. با توجه به ماهیت وصل شدن قطعات به یکدیگر این سیستم پوش فیت (Push Fit) نامیده شده است.
سیستم های پوش فیت
- پوش فیت معمولی
- سیستم های پوش فیت سایلنت
مزیت های سیستم های پوش فیت
عمر بالا،وزن سبک،نصب آسان،سرعت بالای نصب،عدم نیاز به چسب و جوش،تنوع بالا و…می باشد.
اصول و اجرای لوله کشی آب باران
آب حاصل از بارش باران را در بام، حياط، حياط خلوت و نورگير هاي فاقد سقف بايستی به داخل سيستم جمع آوري و دفع آب باران يا سيستم مشترك فاضلاب و آب باران هدايت کرد.اگر اجرای لوله کشی آب باران به درستی انجام نشود، شاهد باقی ماندن آب باران در معابر خواهیم بود. بنابراین رعایت نکات و اصول لوله کشی برای آب باران امری لازم و ضروری است.
لوله مختص آب باران نبايد به درون شبكه فاضلاب خانگي تخليه شود و به طور معمول آن را به صورت جداگانه به درون چاه هاي جاذب هدايت مي كنند. در مناطق مجهز به شبكه فاضلاب شهري نيز معمولا بايد آب باران هر ساختمان را به صورت جداگانه جمع آوري و به داخل چاه هاي جاذب هدايت کرد و انتقال دادن آن به شبكه فاضلاب شهري مجاز نیست.
